شیر سویا
شیر سویا ,شیر سویا از کجا بخرم,شیر سویا در بارداری,شیر سویا و چاقی,شیر سویا کاله,شیر سویا ایرانی,شیر سویا در بدنسازی,شیر سویا برای کودکان
توضیحاتی در مورد شیر سویا
شیر سویا از لوبیا سویا یا دانه سویا خام به دست می آید و به دلیل مقادیر بالای پروتئین جایگزین مناسبی برای افراد گیاهخوار و یا کسانی که به شیر گاو حساسیت دارند می باشد.در این مطلب از سایت جسارت در مورد روغن جوانه گندم صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.
شیر سویا چیست
شیرسویا نوشیدنی است که از دانه‌های سویا گرفته می‌شود و جزء اصلی از آشپزی چینی و آشپزی ژاپنی به‌شمار می‌آید. شیرسویا فراورده‌ای شیرمانند است حاصل از پختن آرد سویای بدون پوست در آب و جدا کردن مواد جامد از آن. این نوشیدنی یک نامیزه پایدار از روغن، آب و پروتئین است که با خیساندن دانه‌های سویا در آب و له کردن آنها ایجاد می‌شود. شیرسویا حاوی مقدار مشابه پروتئین در برابر شیر گاو می‌باشد که ۳٫۵٪ آن است و همچنین دارای ۲٪ چربی و ۲٫۹٪ کربوهیدرات است. شیرسویا را می‌توان در خانه با وسایل آشپزی سنتی یا با دستگاه شیر سویاساز درست کرد. همانند پنیر که از شیر خوراکی ایجاد می‌شود، با پروتئین گرفته شده از شیرسویا می‌توان توفو را ایجاد کرد
تاریخچه شیر سویا
تاریخچه ی تهیه ی شیرسویا به 4 هزار سال قبل بازمی گردد که چینی ها توانستند شیر سویا را به روش خانگی تولید کنند. جالب است بدانید شیرسویا نزد چینی ها از اهمیت خاصی برخوردار است؛ چرا که سویا جزو 4 دانه مقدس چینی ها به حساب می آید و شیر سویا استخراج آبی پروتئین های دانه سویا است.
شیر سویا و فرآیند تولید آن
فرآیند تولید شیرسویا روش های مختلفی دارد، اما روشی که در ایران از آن استفاده می شود، به این شکل است که ابتدا دانه های سویا را تمیز و مواد اضافه را جدا می کنند. سپس آن را در آب خیس می کنند و در اثر این خیساندن، برخی قندهای نامطلوب مانند رافینوز و استاکیوز که عوامل ایجاد‌کننده ی نفخ هستند، تا حدی از دانه خارج می شوند. دانه خیس شده، خرد می شود و در اثر خرد شدن محصولی به نام اسلاری به دست می آید. در مرحله ی بعدی به اسلاری، بخار تزریق می شود و دمای آن تا 120 درجه سانتیگراد بالا می رود. هدف از این فرآیند حرارتی، غیر فعال کردن مواد نامطلوب دانه سویا است. مواد نامطلوب، موادی هستند که باعث می شوند پروتئین های موجود در سویا جذب بدن نشوند. پس از آن، مرحله بوگیری انجام می شود؛ به این شکل که بخاری را که به اسلاری تزریق شده بود و دمای آن را به 120 درجه سانتی گراد رسانده شده، از آن جدا می شود. با انجام این فرآیند، بوی لوبیایی سویا تا حد ممکن کم می شود. آخرین مرحله نیز سانتریفیوژ کردن اسلاری است. در سانتریفیوژ، شیر یا عصاره سویا از پسماند یا فیبر آن که اصطلاحا به آن اُکارا می گویند، جدا می شود. این ماده همان ماده اولیه ای است که از آن فرآورده های شبه لبنی یا فرآورده های شیری سویا تهیه می شود که خواروبار جهانی(fao) نام سوی میلک یا شیرسویا را بر آن نهاده است.
شیر سویا و شیر گاو
از آن جا که اسم این محلول پروتئینی را از ابتدا شیرسویا گذاشتند، بسیاری از افراد آن را با شیر گاو مقایسه می کنند؛ در حالی که شیرسویا یک محصول کاملا گیاهی است و هیچ ارتباطی به شیر گاو ندارد. تنها شباهت این محلول، رنگ شیری آن است که البته کمی از شیر گاو کدرتر است. مقالاتی نیز در این زمینه نوشته شده و آن را با شیر مادر و شیر گاو مقایسه کرده اند اما این محصول، همان طور که گفتم، فقط از لحاظ ظاهری شبیه شیر گاو است؛ در غیر این صورت، نه از نظر طعم و مزه و نه خواص تغذیه ای هیچ شباهتی به شیر گاو ندارد. مزه شیرسویا هم کاملا مشابه طعم غلات است؛ مانند طعم غذاهای مخصوص کودکان یا مزه ای شبیه غلات صبحانه که ممکن است هر ذایقه ی آن را نپسندد؛ به خصوص ذایقه ایرانی که به این طعم ها عادت ندارد. به همین دلیل در همه جای دنیا، انواع مختلف طعم ها را به شیرسویا اضافه می کنند تا ذایقه مردم به مرور زمان به آن عادت کند. البته اگر کسی ارزش غذایی شیرسویا را بداند، بعید است که آن را وارد رژیم غذایی اش نکند. پس مقایسه ی شیر گاو با شیرسویا مقایسه ی خوبی نیست و هیچ جای دنیا چنین حرفی را نمی زنند. هر کدام از آن ها مزایای خودشان را دارند. پروتئین شیر گاو پروتئین بسیار مناسب و کاملی است. کلسیمی هم که در شیر گاو هست در شیرسویا وجود ندارد. در عوض شیرسویا، فاکتورهایی دارد که جذب کلسیم را افزایش می دهد. به همین دلیل هم در دوران یائسگی خانم ها باید هم از کلسیم استفاده کنند هم از فاکتورهایی که جذب کلسیم را بالا می برد. پس هم به شیر گاو احتیاج داریم هم به شیرسویا.
شیر سویا و ارزش غذایی آن
اولا که محصولات سویا جزو مواد غذایی عملکردی هستند که نقش و ویژگی آن ها فراتر از نقش تغذیه ای شان است؛ یعنی خواصی شبیه خواص دارویی دارند و این نکته ی بسیار مهمی در ارزش غذایی سویا است. اگر بخواهم آن را با فرآورده های حیوانی مقایسه کنیم باید بگوییم سویا اولین گیاهی است که خواص آن به شدت به فرآورده های حیوانی نزدیک است. به دلیل این که پروتئین بسیار بالایی دارد. این پروتئین از لحاظ ارزش غذایی به جز دو اسیدآمینه ی متیونین و سیستئین، بسیار غنی و تقریبا شبیه گوشت هستند. اما خواص اصلی سویا مربوط به گروهی از مواد به نام ایزوفلاونوییدها است. ایزوفلاونوییدها که خاصیت آنتی اکسیدانی نیز دارند، دارای خاصیت فیتواستروژنیک هستند. بنابراین علاوه بر پروتئین بالایی که سویا دارد وجود دو خاصیت آنتی اکسیدانی و فیتواستروژنیک آن، این ماده غذایی را بسیار خاص کرده است.
خواص شیر سویا
خواص اصلی سویا، کاهش بیماری های قلبی، کاهش کلسترول خون و پوکی استخوان، کنترل وزن و کاهش عوارض یائسگی است. به علاوه، چون سویا شبیه شیر است اما لاکتوز ندارد؛ برای افرادی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستند، بسیار مفید است. همچنین سویا فیبر بسیار بالایی دارد که حجم مدفوع را بالا و کلسترول را پایین می آورد. در نتیجه، مصرف کنندگان آن دچار یبوست نمی شوند و خطر بیماری های ناشی از یبوست و سرطان روده در آن ها کاهش می یابد.
خواص شیر سویا برای پوست و مو
1. جوان سازی پوست صورت پروتئین های موجود در شیرسویا الاستیسیته پوست را بهبود بخشیده و باعث جوان سازی پوست صورت می شود. 2. درمان لکه های قهوه ای پوست شیرسویا باعث بازسازی سلول های پوست شده و لکه های قهوه ای پوست را درمان می کند. 3. درمان موخوره شیرسویا باعث ترمیم موهای آسیب دیده می شود و پروتئین های موجود در آن موخوره را درمان می کند. 4. نرم کننده طبیعی موی سر نوشیدن روزانه شیرسویا باعث افزایش آبرسانی موها شده و به عنوان یک نرم کننده طبیعی موی سر عمل می کند. 5. تقویت ناخن ها شیرسویا برای تقویت ناخن و درمان ناخن های شکننده مفید است، همچنین شیرسویا قارچ های ناخن را درمان می کند.
شیر سویا و یائسگی
همان طور که گفته شد، شیرسویا حاوی موادی به نام فیتواستروژن است. فیتواستروژن یعنی استروژن بسیار ضعیف. عوارض یائسگی از جمله پوکی استخوان به دلیل کمبود یا عدم ترشح هورمون استروژن در بدن اتفاق می افتند. همان طور که بالا بودن استروژن در بدن نیز برخی مشکلات دیگر را برای خانم ها ایجاد خواهد کرد. فیتواستروژن موجود در شیرسویا موجب می شود حالتی در بدن ایجاد شود مانند این که استروژن در بدن وجود دارد. در نتیجه، هم پوکی استخوان و هم عوارض یائسگی ایجاد نمی شود. البته به شرط آن که خانم‌ها قبل از یائسگی شروع به مصرف شیرسویا کرده باشند.
شیر سویا و پوکی استخوان
تحقیقات یک محقق ایرانی نشان می دهد که شیر سویا در درمان پوکی استخوان در دراز مدت نقش مؤثری می تواند داشته باشد. علیرضا احمدی، عضو انجمن ژنتیک ایران گفت: شیر سویا حاوی ترکیبات ایزوفلاوینی است که این ترکیبات می توانند به عنوان هورمون های جنسی عمل کنند. در حقیقت کمبود هورمون های جنسی در یائسگی باعث مختل شدن جذب کلسیم شده و به دنبال آن پوکی استخوان ظاهر می شوند. در بسیاری از کشورها از قبیل مالزی، چین، ژاپن و کشورهای شرق آسیا مصرف شیرسویا را در برنامه غذایی دانش آموزان ابتدایی قرار داده اند که با بررسی های انجام شده می بینیم که میزان مبتلایان به پوکی استخوان در این کشورها بسیار کم است و این به علت برنامه تغذیه ای مناسب آن ها است. پوکی استخوان یک بیماری خاموش است که در دراز مدت خود را نشان می دهد و فرد هنگامی متوجه بیماری خود می شود که نمی تواند آن را درمان کند و دچار شکستگی های شدیدی می شوند که درمان و ترمیم آن در برخی موارد امکان پذیر نیست. این تحقیقات در پژوهشگاه زنان دانشگاه الزهرا به اتمام رسیده و نتیجه آن روی انسان به صورت کامل مشاهده شده است که ترکیبات شیر سویا توانسته این علائم را کنترل و درمان کند.
شیر سویا و باروری
محققان می گویند مصرف شیرسویا در زنانی که از طریق ivf یا کاشت تخمک، بارور شده اند می تواند تا 6 برابر سبب موفقیت روند بارداری شود و در زنانی که تلاش کرده اند از این طریق بارور شوند اما موفق نشده اند شانس باروری را افزایش دهد. طبق بررسی ها زنانی که شیر سویا مصرف می کنند احتمال بارور شدن شان از طریقivf پنجاه درصد و در سایرین 9 درصد است. از سوی دیگر شیر سویا احتمال سقط جنین را به شدت کاهش می دهد.
حساسیت با شیر سویا
مهم ترین مساله‌ای که سویا می تواند ایجاد کند، حساسیت است. زیرا بعضی ها به این مواد حساسیت دارند. بنابراین وقتی شیرسویا را برای اولین بار استفاده می کنند، مانند افرادی که به بادمجان یا گوجه فرنگی حساسیت دارند، دچار کهیرهای پوستی و گرفتگی صدا می شوند.
مصرف شیر سویا در نوزادان و کودکان
نوزادان زیر 1 سال بهتر است که با شیر مادر تغذیه شوند چون تمام اسیدهای چرب، اسیدهای آمینه، ویتامین ها، مواد معدنی و مواد مغذی دیگر را که برای رشد به آن نیاز دارند، تامین می کند. اما بعد از یک سالگی می توانید شیر سویا را که غنی از کلسیم، آهن و پروتئین است به رژیم غذایی کودک خود اضافه کنید، روزانه یک فنجان یا دو فنجان شیرسویا برای کودک نو پا مفید می باشد. توجه داشته باشید که زیاده روی در مصرف شیر سویا در نورادان و کودکان می تواند باعث ایجاد واکنش های آلرژیک شود.
مصرف شیر سویا در بارداری و شیردهی
شیرسویا حاوی مقادیر زیادی ویتامین B، ویتامین C، ویتامین E، ویتامین K، فولات و کلسیم است که برای رشد مطلوب جنین مفید هستند. ایزوفلاون های موجو در شیر سویا به حفظ سطح استروژن در زنان یائسه کمک می کنند، تحقیقات نشان داده که نوشیدن روزانه 2 لیوان شیر سویا عوارض یائسگی را در زنان کاهش می دهد. پیش از مصرف هر گونه خوراکی در دوران بارداری و شیردهی با پزشک خود نیز مشورت کنید.
کاهش وزن با شیر سویا
فیبر و ایزوفلاون های موجود در شیرسویا باعث کاهش چاقی متابولیک در مردان و زنان می شود، همچنین شیر سویا با کاهش اشتها باعث کاهش دور کمر و کاهش چربی شکم در افراد چاق شده و به کاهش وزن و لاغری کمک می کند.
طبع شیر سویا
طبع شیرسویا گرم است. شیر سویا منبع خوب پروتئین، قند، فیبر، مواد معدنی از جمله کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و روی و ویتامین های فولات، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، ویتامین B6، ویتامین B12، ویتامین D، ویتامین E و ویتامین K می باشد. شیر سویا را می توان برای تهیه ماست سویا، پنیر سویا یا توفو و انواع شیک و بستنی استفاده کرد.
طرز تهیه شیر سویا
مواد لازم برای تهیه شیرسویا 1 لیوان لوبیا سویا خام 3 لیوان آب روش تهیه شیر سویا در خانه لوبیا سویا خام را از شب قبل خیس کنید تا پوست آن ها به راحتی جدا شود اگر بوی دانه سویا را دوست ندارید آن ها را 5 دقیقه در آب بجوشانید، دانه سویا بدون پوست را با 3 لیوان آب در مخلوط کن بریزید و بگذارید خوب مخلوط شود. مایع به دست آمده را از صافی رد کنید تا شیر سویا رقیق به دست بیاید، شیر سویا را 7 دقیقه بجوشانید و سپس در یخچال نگهداری کنید. شیر سویا ماندگاری بالایی دارد و تا یک هفته در یخچال نگهداری می شود.